Wiele osób nie wyobraża sobie dziś życia bez smartfona. Urządzenie to towarzyszy nam na co dzień, ułatwiając wiele czynności: od komunikacji, przez zamawianie usług, aż po dokonywanie płatności. Mamy je przy sobie przez cały dzień, a często również wtedy, gdy kładziemy się do łóżka. Czy spanie z telefonem jest szkodliwe? Dowiedz się, czytając poniższy artykuł.
Czy można spać z telefonem przy głowie?
Spanie z telefonem blisko głowy to nawyk, który jest dziś bardzo powszechny. W codzienności wielu ludzi urządzenie to, oprócz swojego podstawowego przeznaczenia, pełni również funkcję zegarka czy budzika. Z tego powodu spanie z telefonem pod poduszką lub w niewielkiej odległości od materaca nie jest niczym zaskakującym. Jednakże takie praktyki mogą wiązać się z potencjalnymi skutkami zdrowotnymi, o których warto wiedzieć, nim się na nie zdecydujemy.
Jednym z głównych zagrożeń związanych ze spaniem z telefonem pod poduszką jest emitowane przez niego promieniowanie. Choć nie jest to jeszcze jednoznacznie potwierdzone, niektóre badania wskazują, że długotrwałe występowanie fal elektromagnetycznych w okolicy głowy i szyi może mieć związek ze zwiększonym ryzykiem zapadalności na nowotwory mózgu.
Warto też zwrócić uwagę na zakłócenia, jakie urządzenie może powodować w funkcjonowaniu ludzkiego organizmu. Nawet jeśli telefon jest wyłączony lub przełączony na tryb samolotowy, jego bliskość może wpływać na czynność bioelektryczną mózgu i obniżać jakość snu, a nawet powodować bezsenność. Niespodziewane wybudzanie się w nocy może być również spowodowane przez wiadomości przychodzące, powiadomienia czy inne niekontrolowane dźwięki pochodzące z komórki.
Nie można też zapominać o zagrożeniach związanych z awariami technicznymi urządzeń. W przeszłości zdarzały się wybuchy telefonów spowodowane przegrzewaniem się ich baterii. Ryzyko takiego zdarzenia wzrasta zwłaszcza wówczas, gdy urządzenie jest podłączone do ładowarki przez całą noc i jednocześnie umieszczone pod poduszką.
Wzmacniany przez lata nawyk ciągłego trzymania telefonu blisko siebie, nawet w czasie snu, może również prowadzić do mniej oczywistych, ale wciąż bardzo negatywnych skutków zdrowotnych. Chodzi tu o zakłócenia w funkcjonowaniu układu nerwowego oraz potencjalny wpływ na zdrowie psychiczne. Przykładami negatywnych konsekwencji nieustannego przywiązania do telefonu mogą być zaburzenia lękowe i tzw. FOMO.
Czy korzystanie z telefonu przed snem jest szkodliwe?
Przytoczone wyżej informacje jasno wskazują, że spanie z telefonem koło głowy może mieć negatywny wpływ na ludzkie zdrowie. Czy jednak wystarczy umieścić komórkę z dala od łóżka na krótko przed pójściem spać? Wiele kontrowersji budzi również korzystanie z telefonu tuż przed udaniem się na spoczynek.
Niebieskie światło emitowane przez ekrany telefonów ma specyficzną długość fal, która oddziałuje negatywnie na nasz rytm dobowy, hamując produkcję melatoniny, czyli hormonu, który uczestniczy w procesie zasypiania. W efekcie wpływa negatywnie na jakość i ilość snu, co może prowadzić do spadku produktywności w ciągu dnia, a w dalszej perspektywie do poważniejszych problemów ze zdrowiem. W związku z powyższym Światowa Organizacja Zdrowia zaleca ograniczenie ekspozycji na niebieskie światło, szczególnie w godzinach wieczornych, kiedy stężenie melatoniny w organizmie powinno naturalnie wzrastać.
Innym aspektem, o którym warto pamiętać, jest potencjalne niebezpieczeństwo związane z długotrwałą ekspozycją na promieniowanie elektromagnetyczne, emitowane przez telefony komórkowe. Jak zostało wspomniane wyżej, niektóre badania sugerują, że może ono powodować raka mózgu. Z tego powodu zaleca się ograniczenie korzystania z telefonu nie tylko wieczorami i w nocy, ale również w ciągu dnia.
Warto także zwrócić uwagę na psychologiczne aspekty korzystania z telefonów przed snem. Wiele osób, przeglądając media społecznościowe czy wiadomości, doświadcza nadmiernego pobudzenia, które dodatkowo utrudnia zasypianie. Wieczorami wskazane jest zatem zwrócenie się raczej ku aktywnościom ułatwiającym wyciszenie emocji i rozluźnienie organizmu, takim jak czytanie książki czy medytacja.
Gdzie umieścić telefon komórkowy przed snem?
Aby świadomie podejść do planowania i optymalizacji nocnego wypoczynku, warto przemyśleć położenie telefonu komórkowego przed pójściem do łóżka. Choć może się to wydawać trywialne, nie pozostaje bez wpływu na jakość naszego snu. Powyżej przedstawione zostały powody, dla których niewskazane jest spędzanie całych nocy w pobliżu telefonu. Gdzie zatem go umieścić?
Jednym z popularnych rozwiązań jest pozostawienie urządzenia na stoliku nocnym. W takim wypadku mebel powinien być ustawiony nie bezpośrednio przy łóżku, a np. metr od niego. Pozwala to mieć smartfon w zasięgu ręki, a jednocześnie w pewnym oddaleniu od głowy. Dzięki temu unikamy opisanych wyżej negatywnych konsekwencji ekspozycji na promieniowanie, a jednocześnie minimalizujemy pokusę ciągłego sprawdzania ekranu.
Inną propozycją jest schowanie telefonu do szuflady znajdującej się w stoliku nocnym. Pozwala to ograniczyć bodźce świetlne i dźwiękowe, które urządzenie może emitować w nocy. Wspomaga to spokojny, nieprzerywany przez czynniki zewnętrzne sen.
Niektóre osoby preferują pozostawienie telefonu na noc w sąsiednim pokoju. Takie rozwiązanie całkowicie eliminuje ryzyko przerwania snu przez urządzenie, a jednocześnie ułatwia poranne wstawanie, ponieważ generuje konieczność opuszczenia łóżka w celu wyłączenia alarmu. Metoda jest skuteczna, jednak nie sprawdza się u wszystkich. Może być nieoptymalna zwłaszcza dla osób, które nie mieszkają same.
Rozwiązaniem pośrednim jest umieszczenie telefonu na biurku lub komodzie znajdującej się w przeciwległym do łóżka krańcu pokoju. Dzięki temu urządzenie pozostaje w zasięgu wzroku, ale nie na tyle blisko, by umożliwić sięgnięcie po nie w nocy.
Jeżeli bardzo zależy Ci na poprawieniu jakości snu i odzwyczajeniu się od ciągłego sięgania po telefon, rozważ całkowitą rezygnację z używania go w funkcji zegarka czy budzika. Zamiast tego zaopatrz się w inne urządzenie lub urządzenia, które będą spełniały wyłącznie jedną określoną rolę. Przyjęcie nowych nawyków początkowo może wydawać się trudne, jednak z czasem stanie się dla Ciebie czymś naturalnym.
Co oprócz telefonu pod poduszką może mieć szkodliwy wpływ na sen?
Dobra jakość snu jest czynnikiem, który w dużym stopniu wpływa na nasze ogólne zdrowie fizyczne i psychiczne. Warto więc zadbać o to, aby otoczenie, w którym udajemy się na spoczynek, dawało optymalne warunki do regeneracji.
Oprócz wzięcia pod kontrolę przyzwyczajeń związanych z używaniem telefonu przed snem i miejscem przechowywania go w nocy zadbaj również o poniższe kwestie.
- Wietrzenie sypialni przed udaniem się do łóżka – czyste powietrze i odpowiednia temperatura (ok. 18-21 stopni Celsjusza) są niezwykle istotne dla uzyskania warunków zdrowego snu.
- Redukcja hałasu – choć nie zawsze udaje się w pełni usunąć dźwięki otoczenia, warto spróbować zredukować je przed snem do minimum. Mogą w tym pomóc dźwiękoszczelne okna czy panele wygłuszające zamontowane na ścianach. Nie zaleca się natomiast stosowania stoperów, ponieważ może to mieć podobne konsekwencje dla uszu jak zakładanie słuchawek na noc.
- Odpowiedni materac – wybór materaca o odpowiednim dla naszej wagi stopniu miękkości jest niezwykle istotnym czynnikiem wpływającym na wysypianie się. Zbyt twarde podłoże może prowadzić do nadmiernego ucisku tkanek, a nawet do ich miejscowego niedokrwienia. Z kolei zbyt miękki materac sprawia, że się w nim zapadamy i możemy np. doświadczyć trudności ze swobodnym oddychaniem.
- Właściwy sposób żywienia – chodzi tu zarówno o spożywane produkty, jak i porę ostatniego posiłku przed snem. Po kolacji warto odczekać co najmniej godzinę, zanim udamy się na spoczynek. Wskazane jest także unikanie jedzenia i napojów zawierających substancje o działaniu pobudzającym, takich jak kofeina czy cukier. Alkohol i papierosy również wpływają negatywnie na jakość snu.
- Wyciszenie emocji – ćwiczenia oddechowe, medytacja, a nawet zwykłe czytanie książki mogą pomóc wprowadzić organizm w stan odprężenia, a przez to ułatwić zasypianie.
Źródła:
https://www.gov.pl/web/psse-mysliborz/higiena-snu–nie-bierz-telefonu-do-lozka
https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/aktualnosci/260542,uzaleznienie-od-smartfona-rujnuje-sen-ale-mozna-z-tym-walczyc
https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/bezsennosc/69683,higiena-snu-jak-zadbac-o-zdrowy-sen