Problem z zasypianiem lub osiągnięciem głębokich faz snu w ciągu nocy dotyka bardzo wiele osób. Niedobór snu przekłada się często na inne problemy zdrowotne, które mogą być uciążliwe nie tylko dla chorego, ale również dla osób w jego otoczeniu. Jeśli zmagasz się z problemem, takim jak zaburzenia snu czy bezsenność – jaki lekarz Ci pomoże? Odpowiedź na to kluczowe pytanie poznasz, czytając poniższy artykuł.
Skąd się biorą zaburzenia snu?
Zaburzenia snu stanowią poważny problem zdrowotny, który może znacząco obniżyć jakość życia i funkcjonowania osób na nie cierpiących. Mogą występować w różnych formach, takich jak bezsenność, nadmierna senność w ciągu dnia czy naruszenie rytmu snu i czuwania. Objawy zaburzeń snu są różnorodne i mogą obejmować m.in.:
- trudności z zaśnięciem,
- częste wybudzanie się w nocy,
- zbyt wczesne budzenie się nad ranem,
- poczucie niewyspania nawet po długim czasie snu.
Przyczyny zaburzeń snu są różnorodne i mogą wynikać zarówno z czynników psychicznych, jak i fizycznych. Jednym z najczęstszych źródeł tego problemu są zaburzenia lękowe oraz depresja. Osoby cierpiące na te schorzenia często doświadczają trudności z zaśnięciem, co prowadzi do pogorszenia jakości wypoczynku.
Problemy ze snem mogą być także związane z zaburzeniami odżywiania, takimi jak anoreksja czy bulimia. Wśród możliwych przyczyn bezsenności oraz redukcji czasu snu znajdują się też zaburzenia psychotyczne (np. schizofrenia), zaburzenia osobowości (np. borderline) czy też zaburzenia seksualne.
Zaburzenia snu mogą również mieć charakter wtórny, to znaczy być konsekwencją innych chorób, takich jak nadciśnienie tętnicze czy niewydolność serca. W takich przypadkach trudności z zasypianiem lub utrzymaniem snu mogą wynikać z dolegliwości fizycznych lub przyjmowania leków.
Zaburzenia snu trwające dłużej niż miesiąc mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia fizycznego i psychicznego. Niemożność skutecznego odpoczynku w nocy prowadzi do przewlekłego zmęczenia, obniżonej koncentracji, a w niektórych przypadkach nawet do wystąpienia problemów psychicznych.
Osoby cierpiące na bezsenność i inne zaburzenia snu często mają trudności z wykonywaniem codziennych obowiązków, co może skutkować obniżeniem jakości życia. Permanentne niewyspanie może zwiększać ryzyko wypadków, zarówno w pracy, jak i w życiu prywatnym. Długotrwałe zaburzenia snu mogą również prowadzić do pogorszenia relacji międzyludzkich, a także do problemów zawodowych. Z tego powodu warto udać się z tym problemem do lekarza odpowiedniej specjalizacji.
Problemy ze snem – jaki lekarz może pomóc?
Jeżeli omawiany w tym artykule problem dotyczy Ciebie, z pewnością zastanawiasz się, do jakiego lekarza z bezsennością należy udać się w pierwszej kolejności. Dobrym wyborem na początek będzie wizyta u lekarza rodzinnego, czyli tzw. lekarza pierwszego kontaktu. Specjalista przeprowadzi wstępny wywiad i ogólnie oceni Twój stan zdrowia. Może też zlecić podstawowe badania, a jeśli Twoje problemy ze snem mają charakter przewlekły (trwają dłużej niż cztery tygodnie), może skierować Cię do specjalistycznej poradni, gdzie zostanie podjęta bardziej zaawansowana diagnostyka.
Jeżeli bezsenność współwystępuje z zaburzeniami psychicznymi, jej leczeniem zajmują się najczęściej psychiatrzy. Zalecenia takiego specjalisty mogą obejmować włączenie farmakoterapii, w tym benzodiazepinem lub niebenzodiazepinowymi lekami nasennymi. Psychiatrzy mogą również przepisywać leki przeciwdepresyjne, które w pewnych przypadkach mogą pomóc w regulacji snu.
Leczenie farmakologiczne często łączy się tu z psychoterapią. Za jedną z najskuteczniejszych metod leczenia bezsenności uznawana jest terapia poznawczo-behawioralna. Na jej podstawie psychologowie i psychoterapeuci kliniczni pomagają pacjentom zmienić negatywne myśli i nawyki, co może prowadzić do poprawy jakości nocnego wypoczynku.
Neurolog jest kolejnym specjalistą, który może odgrywać ważną rolę w leczeniu bezsenności. Lekarz rodzinny kieruje do niego w przypadku podejrzenia, że przyczyną problemów ze snem są zaburzenia neurologiczne, takie jak zespół niespokojnych nóg czy bezdech senny. Neurolog przeprowadza specjalistyczne badania, a następnie zaleca odpowiednie leczenie, które może obejmować zarówno farmakoterapię, jak i inne metody terapeutyczne.
W niektórych sytuacjach, gdy problemy ze snem mają związek z zaburzeniami seksualnymi lub hormonalnymi, konieczna może okazać się pomoc seksuologa. Nierzadko zdarzają się również przypadki, w których jednego pacjenta leczy zespół lekarzy zajmujących się różnymi dziedzinami medycyny. Przykładowo, jeżeli bezsenność wynika z przyjmowania leków, np. na nadciśnienie, konieczne jest uregulowanie terapii dotyczącej choroby podstawowej, zanim zostanie włączona inna terapia.
Warto podkreślić, że leki nasenne powinny być stosowane ostrożnie i wyłącznie pod kontrolą specjalisty. Zwłaszcza benzodiazepiny, choć są skuteczne, niosą też ze sobą ryzyko uzależnienia oraz wystąpienia objawów odstawienia po zakończeniu terapii. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie zaleceń lekarskich w kontekście włączania i dawkowania tych środków.
W leczeniu bezsenności ważne jest także przestrzeganie zasad higieny snu i zdrowego stylu życia. Przed wdrożeniem terapii farmakologicznej warto wypróbować mniej inwazyjne metody, takie jak stosowanie odpowiednich technik relaksacyjnych czy ograniczenie korzystania z telefonu komórkowego przed snem.
Źródła:
- https://podyplomie.pl/medycyna/10611,leczenie-bezsennosci
