Pozycja do spania ma kluczowe znaczenie dla jakości odpoczynku. Wybór właściwej pozwala budzić się w pełni sił. Z kolei ułożenie nieodpowiednie do potrzeb własnego organizmu może wpływać negatywnie na samopoczucie i stan zdrowia. Jedną z najlepszych opcji jest zwrócenie ciała na bok, ale nie bez znaczenia pozostaje kierunek. Wyjaśniamy, na którym boku spać i od czego to zależy!
Jak dorośli śpią najczęściej? Pozycja na boku i spanie na plecach
Część z nas ma jedną ulubioną pozycję do spania, inni zmieniają ułożenie wielokrotnie w ciągu nocy. Szacuje się jednak, że większość społeczeństwa wybiera ułożenie na boku. To jednocześnie jedna z najzdrowszych pozycji zaraz po spaniu na plecach, które jest też drugą co do częstotliwości preferowaną pozycją.
Ułożenie na wznak jest najodpowiedniejsze dla kręgosłupa. Wyprostowane ciało układa się naturalnie. Trzeba jednak pamiętać, aby głowa nie była zbyt wysoko. Ponadto, zwłaszcza przy bólach odcinka lędźwiowego, warto wkładać niewielką poduszkę pod kolana. Taka pozycja do spania jest najlepsza, ale nie dla każdego. Może ona nasilać objawy m.in. chrapania, bezdechu sennego czy refluksu żołądkowo-przełykowego. W takich sytuacjach (ale nie tylko) najlepiej spać na boku. Jest to tzw. pozycja embrionalna.
Najgorsza pozycja podczas snu – spanie na brzuchu
Najrzadziej wybieraną pozycją jest ułożenie ciała na brzuchu. Na szczęście taki sposób preferuje najmniej osób. Kiedy śpimy na brzuchu, dochodzi do nienaturalnego ustawienia głowy i kręgosłupa. Ponadto w czasie snu tylna część pleców uciska na narządy wewnętrzne. Narażamy też tkanki na działanie grawitacji – regularne spanie na brzuchu może więc przyspieszać powstawanie zmarszczek.
Czy istnieje najlepsza pozycja do spania?
Spać powinniśmy tak, aby się wyspać, czyli po przebudzeniu nie odczuwać nieprzyjemnych objawów. Tym samym nie ma jednej pozycji, która uznawana jest za idealną. Wybór powinien być kierowany indywidualnymi potrzebami. Jeśli należysz do osób zdrowych, nie dokuczają Ci bóle pleców czy inne schorzenia, śpij tak, jak lubisz. Jeśli natomiast szukasz zdrowej pozycji, która pomoże Ci zredukować objawy konkretnych przypadłości, być może to właśnie sen na boku okaże się dobrym rozwiązaniem.
Na którym boku spać – lepiej na prawym czy lewym?
Jeśli decydujesz się na sen z ułożeniem na boku, w większości przypadków lepsza jest lewa strona ciała. Taki układ jest najzdrowszy dla funkcjonowania narządów wewnętrznych. Wynika to z anatomii ludzkiego organizmu. Spanie na lewej stronie minimalizuje nacisk na wiele kluczowych organów. Nie bez powodu więc taka pozycja uznawana jest za bezpieczną, także podczas udzielania pierwszej pomocy.
Jakie korzyści może przynieść spanie na lewym boku?
Z medycznego punktu widzenia najzdrowsza pozycja do spania, zaraz po tej na plecach, to pozycja na lewym boku. Uznaje się, że leżenie na tej stronie podczas snu może zredukować objawy wielu schorzeń. Zalecane jest w przypadku zaburzeń takich jak np.:
- Refluks – w przebiegu tego schorzenia kwasy żołądkowe cofają się do przełyku. Spanie na plecach lub prawym boku zwiększa nacisk na żołądek, a tym samym ryzyko wystąpienia zgagi. Wynika to z faktu, że połączenie żołądka z przełykiem znajduje się po prawej stronie, dlatego ułożenie ciała w tym kierunku wpływa niekorzystnie na osoby cierpiące na refluks. Natomiast pozycja na lewym boku może zmniejszyć przykre dolegliwości.
- Inne zaburzenia trawienne – pozycja na lewym boku ułatwia pracę układu pokarmowego. Dochodzi m.in. do sprawniejszego przesuwania się resztek pokarmowych z jelita cienkiego do grubego, a to skutkuje redukcją wzdęć i zaparć. Z kolei podczas snu na prawej stronie żołądek naciska na trzustkę, co może pogłębiać dyskomfort trawienny.
- Schorzenia układu krążenia – sen na lewym boku pozwala odciążać serce, ponieważ krew krąży sprawniej, co wynika ze skierowania aorty w lewą stronę.
- Upośledzona praca układu limfatycznego – lepiej spać na lewym boku, ponieważ wówczas dochodzi do usprawnienia przepływu limfy. Wynika to z faktu, że główna część układu limfatycznego znajduje się właśnie po lewej stronie.
Ponadto spanie na lewym boku prawdopodobnie wspomaga usuwanie zbędnych produktów przemiany materii powstających w następstwie funkcjonowania układu nerwowego, w tym mózgu.
Kiedy warto spać na prawym boku?
Spanie na prawej stronie ciała w większości przypadków jest mniej korzystne. Istnieją jednak pewne wyjątki. Niektórzy sugerują, że jest to odpowiednia pozycja snu dla leworęcznych. Ponadto warto podkreślić, że nie szkodzi ona ludziom zdrowym. Nie ma więc przeciwwskazań, aby zmieniać ułożenie ciała podczas snu przez osoby, które nie skarżą się na żadne dolegliwości. Najlepiej jest spać naprzemiennie także dla urody, aby zminimalizować jednostronne działanie grawitacji.
O czym pamiętać podczas spania na boku?
Ułożenie boczne nie jest odpowiednie dla każdego. Może m.in. nasilać bóle barków. Ponadto przy takiej pozycji szczególnie ważny jest wybór właściwego, niezbyt miękkiego materaca, ponieważ siła nacisku ciała nie jest tak równomiernie rozłożona jak w przypadku snu na plecach.
Przed spaniem trzeba też zadbać o poduszkę, która zapewnia właściwe podparcie dla karku. W celu zredukowania nacisku na część lędźwiową kręgosłupa warto włożyć dodatkową poduszkę między kolana – wówczas prawa noga nie będzie nienaturalnie pochylona ku dołowi.
Jeśli już zdecydujesz się, na którym boku spać lub postawisz na inną pozycję, ale pomimo tego będziesz budzić się z tkliwością mięśni, bólami głowy, chronicznym zmęczeniem lub innymi dolegliwościami, najprawdopodobniej musisz coś zmienić. Poza eksperymentowaniem z ułożeniem ciała do snu sprawdź również, czy materac odpowiada wadze Twojego ciała. Zadbaj też o kluczowe zasady higieny snu, a w razie potrzeby poradź się specjalisty.
Źródła:
- https://www.mattressclarity.com/sleeping-positions/sleep-right-side-left-side/
- https://www.sleepfoundation.org/sleeping-positions/side-sleeping
- https://www.news-medical.net/health/A-Guide-to-Healthy-Sleep-Positions.aspx
